گلهای آلپی و آغاز زودهنگام شکوفایی در کلرادو
پژوهشهای تازه نشان میدهد که گلهای مرتفع قله پایکس در ایالت کلرادو اکنون بهطور میانگین ۱۷ روز زودتر از یک قرن پیش شکوفا میشوند. این تغییر که نتیجه مستقیم گرمایش جهانی و ذوب زودهنگام برف است، چرخه طبیعی حیات در زیستبومهای آلپی را بهطور چشمگیری دگرگون کرده است. گردهافشانها نیز زمان فعالیت خود را تغییر دادهاند، اما سرعت این تغییر در گیاهان بیشتر بوده و همین مسئله میتواند به ناهماهنگیهای اکولوژیک آینده منجر شود.
یافتههای دانشگاه کلرادو بولدر درباره گرمایش جهانی
مطالعهای از دانشگاه کلرادو بولدر با بررسی دادههای بیش از صد سال گذشته نشان میدهد که تغییرات اقلیمی نهتنها بر زمان شکوفایی گلها، بلکه بر تعامل میان گیاهان و حشرات نیز اثر گذاشته است. پژوهشگران با مقایسه دادههای سال ۱۹۱۰ و مشاهدات اخیر دریافتند که گیاهان سریعتر از گردهافشانها به شرایط جدید واکنش نشان میدهند. این پدیده که در علم با عنوان «فنولوژی» شناخته میشود، تقویم طبیعی حیات را بازنویسی کرده است.

کاهش برف و پیامدهای آن بر گلهای آلپی
بر اساس دادههای بلندمدت، ضخامت برف در غرب آمریکا طی نیمقرن گذشته ۱۵ تا ۳۰ درصد کاهش یافته است. این کاهش بر رطوبت خاک و منابع آبی اوایل فصل اثر مستقیم دارد. ذوب زودتر برف اگرچه فصل رشد را طولانیتر میکند، اما خطر یخزدگی جوانهها در سرمای دیرهنگام را افزایش میدهد؛ خطری که پیشتر با زمانبندی طبیعی از آن جلوگیری میشد.
تغییرات اقلیمی و ناهماهنگی میان گلها و گردهافشانها
مطالعه جدید نشان داد که از میان ۱۴۹ جفت گیاه و گردهافشان بررسیشده، حدود ۸۰ درصد همپوشانی زمانی بیشتری نسبت به گذشته دارند. این همزمانی در کوتاهمدت میتواند به افزایش دسترسی حشرات به شهد و گرده کمک کند، اما اگر روند پیشروی سریعتر گلها ادامه یابد، این تعادل شکننده خواهد شد.
- بهطور میانگین گردهافشانها ۱۱ روز زودتر فعال میشوند، در حالی که گلها بیش از این میزان جلو افتادهاند.
- برخی گونهها مانند زنبور گردهخوار زودتر از گذشته ظاهر میشوند، اما گونههایی نظیر زنبور عسل غربی با تأخیر بیدار میشوند و همین امر فشار مضاعفی بر جمعیت آنها وارد کرده است.
پیوند گلهای آلپی، گردهافشانها و امنیت غذایی
گرچه دامنههای آلپی از مزارع دور به نظر میرسند، اما همان زیستشناسی مشترک بر هر دو حاکم است. حدود ۷۵ درصد محصولات غذایی جهان و نزدیک به ۹۰ درصد گیاهان گلدار وحشی به گردهافشانی حیوانی وابستهاند. حتی یک هفته ناهماهنگی میان گلها و گردهافشانها میتواند به کاهش تولید بذر و مواد غذایی منجر شود.
راهکارهای کاهش اثرات گرمایش جهانی بر گلهای آلپی
پژوهشگران تأکید میکنند که تنوع زیستی میتواند ضربه تغییرات زمانی را کاهش دهد. زیستگاههای متنوع و چمنزارهای پرگل در ارتفاعات مختلف، فرصتهای زمانی متفاوتی برای گردهافشانها فراهم میکنند. همچنین اقدامات سادهای مانند کاشت گلهای بومی در مناطق شهری و کشاورزی، کاهش مصرف سموم و حفاظت از گردهافشانهای وحشی میتواند به حفظ تعادل طبیعی کمک کند.
نتیجهگیری
مطالعه منتشرشده در نشریه The American Naturalist نشان میدهد که گرمایش جهانی نهتنها بر گونهها، بلکه بر تعاملات حیاتی میان آنها اثر میگذارد. گلهای آلپی با سرعت بیشتری به تغییرات واکنش نشان میدهند و این مسئله میتواند آینده گردهافشانها و امنیت غذایی را تحت تأثیر قرار دهد. حفظ تنوع زیستی و مدیریت هوشمند زیستگاهها، کلید کاهش پیامدهای این تغییرات است.