بحث درباره احتمال وجود حیات هوشمند در کیهان، همواره یکی از جذابترین و پرچالشترین مباحث علمی و عمومی بوده است. ادعاهای اخیر و رویدادهای رمزآلود در طول تاریخ، بار دیگر گمانهزنیها درباره تماس فرازمینیها با زمین را افزایش داده و دانشمندان را به این فکر انداخته است که آیا واقعا در این وسعت کیهان تنها هستیم؟ از سیگنالهای رادیویی ناشناخته تا اجرام مرموز آسمانی، تاریخ علم سرشار از لحظاتی است که مرزهای فهم بشر به چالش کشیده شدهاند. در ادامه، پنج رویداد برجسته که به عنوان نشانههای احتمالی تماس فرازمینیها مطرح شدهاند، مورد بررسی قرار میگیرد.
[
]
سیگنال «واو!»؛ آیا فرازمینیها پیامی رادیویی ارسال کردند؟
در سال ۱۹۷۷، تلسکوپ رادیویی "بیگ اِر" در دانشگاه ایالتی اوهایو یک سیگنال رادیویی قوی و مرموز را ثبت کرد که شهرت جهانی یافت. این سیگنال که بیش از ۳۰ برابر قویتر از نویز معمولی فضا بود، تنها در یک فرکانس خاص رصد شد. جری اِمان، ستارهشناس مسئول رصد، با شگفتزدگی کلمه "واو!" را در کنار دادهها نوشت و این سیگنال از آن زمان به "سیگنال واو!" معروف شد. ماهیت دقیق این پالس رادیویی، با وجود گمانهزنیهای فراوان درباره منشأ فرازمینی آن، همچنان در هالهای از ابهام باقی مانده و یکی از مطرحترین موارد تماس فرازمینیها به شمار میرود. دانشمندان همچنان به دنبال توضیح طبیعی برای این پدیده هستند، اما عدم تکرار آن بر پیچیدگی موضوع افزوده است.
اوموآموا: معمای پیامرسان فرازمینی که دانشمندان را گیج کرد
در سال ۲۰۱۷، منظومه شمسی میزبان جسمی میانستارهای شد که "اوموآموا" نام گرفت؛ واژهای هاوایی به معنای "پیامرسان از دوردست". این شیء سیگاریشکل، رفتاری بسیار غیرعادی از خود نشان داد؛ از جمله بازتابندگی نوری تا ۱۰ برابر بیشتر از سیارکهای معمول و شتابگیری غیرمنتظرهای که نمیتوانست صرفاً ناشی از گرانش خورشید باشد. آوی لوئب، اخترفیزیکدان برجسته دانشگاه هاروارد، فرضیهای جنجالی مطرح کرد و اوموآموا را بقایای فناوری فرازمینیها یا حتی یک فضاپیمای شناسایی دانست. هرچند بسیاری از دانشمندان بر منشأ طبیعی این شیء، نظیر یک دنبالهدار خاص، اصرار دارند، اما ویژگیهای منحصر به فرد اوموآموا آن را به یکی از جذابترین موارد احتمالی تماس فرازمینیها تبدیل کرده است.
فسفین در زهره؛ نشانهای از حیات فرازمینی یا خطای علمی؟
کشف گاز فسفین در جو سیاره زهره در سال ۲۰۲۰، شوک بزرگی به جامعه علمی وارد کرد و بارقهای از امید برای یافتن حیات میکروبی فرازمینی در خارج از زمین ایجاد نمود. فسفین گازی است که روی زمین عمدتاً توسط فعالیتهای بیولوژیکی و میکروبها تولید میشود. این کشف اولیه به سرعت تیتر اخبار شد، اما مطالعات بعدی توسط ناسا و دیگر گروههای علمی نتوانست وجود فسفین را با قطعیت تأیید کند. عدم قطعیت در دادهها و روشهای اندازهگیری، این کشف را زیر سؤال برد و نشان داد که چگونه شواهد حیات فرازمینی نیازمند دقت و تأیید مکرر هستند. این رویداد، اهمیت راستیآزمایی در جستجو برای تماس فرازمینیها را برجسته کرد.
انفجارهای رادیویی سریع (FRBs) و فرضیه ارتباط فرازمینی
از سال ۲۰۰۷ به این سو، دانشمندان با پدیدهای مرموز به نام "انفجارهای رادیویی سریع" (FRBs) مواجه شدهاند. این سیگنالهای رادیویی کوتاه و فوقالعاده درخشان، که تنها برای چند میلیثانیه دوام دارند، از کهکشانهای دوردست سرچشمه میگیرند. برخی از این FRBها به صورت مکرر و با الگویی منظم تکرار میشوند که دانشمندان را به این فکر انداخته است که آیا اینها میتوانند نشانههایی از فناوری پیشرفته فرازمینیها باشند؟ آوی لوئب و برخی دیگر از محققان، احتمال ارتباط این انفجارها با تمدنهای فرازمینی را مطرح کردهاند، در حالی که بیشتر دانشمندان همچنان به دنبال توضیحات طبیعی، مانند ستارههای نوترونی یا سیاهچالهها، برای این پدیدههای کیهانی هستند. مطالعه FRBها گامی مهم در درک پدیدههای عظیم کیهان و جستجو برای تماس فرازمینیها است.
ادعای حیات روی مریخ و چالشهای جستجوی فرازمینیها
مریخ، همسایه نزدیک زمین، همواره کانون توجه در جستجو برای حیات فرازمینی بوده است. در سال ۲۰۱۹، گیلبرت لوین، دانشمند ناسا که در پروژه وایکینگ (Viking) در دهه ۱۹۷۰ مشارکت داشت، ادعا کرد که آزمایشهای انجام شده توسط این کاوشگرها شواهدی از حیات میکروبی روی مریخ را نشان دادهاند. با این حال، ناسا و بخش عمده جامعه علمی این ادعا را به چالش کشیدند و آن را نیازمند شواهد فوقالعاده قویتری دانستند. کارل سیگان، ستارهشناس فقید، جمله معروفی دارد که میگوید: "ادعاهای خارقالعاده نیازمند شواهد خارقالعاده هستند." این پرونده، بار دیگر بر استانداردهای بالای علمی مورد نیاز برای تأیید تماس فرازمینیها یا وجود حیات فرازمینی تأکید میکند و نشان میدهد که هیجان عمومی باید با دقت علمی متعادل شود.
این پنج مورد، تنها نمونههایی از انبوه رویدادها و اکتشافاتی هستند که پرسش دیرینه "آیا ما تنها هستیم؟" را زنده نگه داشتهاند. در حالی که هیچیک از این موارد به طور قطعی تماس فرازمینیها را تأیید نمیکند، اما همگی در راستای تلاشهای بیپایان بشر برای درک جایگاه خود در کیهان و یافتن پاسخ به یکی از اساسیترین سؤالات هستی قرار دارند.
چالشها و افقهای جدید در جستجوی حیات فرازمینی:
جستجو برای تماس فرازمینیها با چالشهای متعددی روبرو است:
فاصلههای عظیم: وسعت کیهان، دریافت سیگنالها یا بازدید از سیارات دوردست را بسیار دشوار میکند.
تعریف حیات: تعریف دقیق "حیات" به خصوص در محیطهای غیرزمینی، خود یک معمای فلسفی و علمی است.
پارادوکس فِرمی: اگر حیات فرازمینی رایج است، چرا تاکنون هیچ اثری از آن مشاهده نشده است؟
با پیشرفت فناوری تلسکوپها، هوش مصنوعی برای تحلیل دادهها و مأموریتهای فضایی جدید، افقهای تازهای در این جستجو گشوده شده است. دانشمندان امیدوارند روزی به شواهد قطعی دست یابند که نه تنها وجود حیات فرازمینی را اثبات کند، بلکه شاید حتی به کشف واقعی تماس فرازمینیها منجر شود.
مطالب مرتبط
- دونالد ترامپ با استایل زمستانی رسمی و کلاسیک در جدیدترین حضور عمومی خود ظاهر شد
- رمزگشایی از عوامل پنهان؛ چگونه چهار فاکتور حیاتی سوخت و ساز بدن را مدیریت کنیم؟
- فیتومعدنکاری سبز: کشف مونازیت در گیاه زنده مسیر استخراج پایدار عناصر خاکی کمیاب را هموار میکند
- گنجینه ۸۱ ساله ویولن قاسم نیکپو با بازنویسی نوین احیا شد